NBP: Dobre perspektywy dla zatrudnienia

"Świadczą o tym zarówno zmiany liczby ofert pracy dostępnych aktualnie na rynku, jak również plany przedsiębiorców dotyczące zwiększania zatrudnienia w I kwartale br. Czynnikiem ograniczającym dalszy wzrost może być jednak wolniejsza niż przed rokiem kreacja nowych miejsc pracy" - napisano w raporcie.

Według autorów opracowania o utrzymaniu dobrych perspektyw zatrudnienia na najbliższe kwartały świadczy kontynuacja tendencji wzrostowej w przypadku większości wskaźników opisujących popyt na pracę w IV kw. 2015 r.

Liczba niesubsydiowanych (+rynkowych+) ofert pracy zgłoszonych przez pracodawców do urzędów pracy rosła w tym okresie w tempie 11,7 proc. kw/kw sa, tj. o 8,1 pp. szybciej niż przed kwartałem. Wskaźnik Rynku Pracy BIEC - mierzący koniunkturę na rynku pracy - osiągnął poziom 79,0 sa (wobec 80,4 w III kw. 2015 r.), co świadczyło o dalszej poprawie sytuacji pod koniec ub.r. - napisano.

"Z drugiej strony, zmiany obserwowane w trakcie pierwszych dwóch miesięcy br., zarówno w liczbie zarejestrowanych ofert pracy, jak również w liczbie ofert umieszczanych przez pracodawców w Internecie (BOP), wskazywały na niewielkie wyhamowanie ubiegłorocznych wzrostów.

Na chwilę obecną obserwacji tych nie można interpretować jeszcze w kategoriach zmiany tendencji, lecz krótkookresowej korekty rekordowo wysokich wzrostów obserwowanych w II połowie ub.r." - dodano.

Eksperci z NBP wskazują, że pewne oznaki stopniowego ograniczania skłonności pracodawców do zatrudniania nowych pracowników pojawiły się już w 2015 r.

"Świadczą o tym wyniki reprezentatywnego badania popytu na pracę GUS za IV kw. ub.r., które wskazują na kontynuację rosnącej tendencji liczby wakatów, jednak przy wyhamowaniu kreacji nowych miejsc pracy.

Zgodnie z wynikami tego badania, saldo nowo utworzonych i zlikwidowanych przez firmy miejsc pracy, po osiągnięciu maksymalnego poziomu w IV kw. 2014 r. (89,1 tys., sa), od czterech kwartałów sukcesywnie się obniża" - napisano.

Zgodnie z raportem wolniejsze tempo tworzenia nowych miejsc pracy, przy utrzymywaniu się relatywnie wysokiego tempa wzrostu liczby wakatów, może wynikać z coraz dłuższego czasu potrzebnego do znalezienia osób o odpowiednich kwalifikacjach i powinno sprzyjać wzmacnianiu pozycji pracownika na rynku pracy.

"Z drugiej strony, słabsza kreacja miejsc pracy może w dłuższym okresie ograniczać dalszy wzrost zatrudnienia. Wniosek ten koresponduje z wynikami najnowszej projekcji NECMOD, która w najbliższych latach zakłada nieznaczne obniżenie dynamiki zatrudnienia" - napisano.

Autorzy raportu zaznaczają, że w krótkim okresie perspektywy wzrostu zatrudnienia pozostają jednak stabilne.

Wyniki Badania Koniunktury NBP wskazują na utrzymanie w I kw. 2016 r. planów przedsiębiorstw w zakresie wzrostu zatrudnienia na poziomie zbliżonym do poprzedniego kwartału, za wyjątkiem firm z sektora budowlanego oraz MŚP, w których prognozy zatrudnienia uległy nieznacznemu pogorszeniu. Oznacza to, że przedsiębiorstwa nadal częściej planują zwiększać, niż zmniejszać zatrudnienie - napisano w raporcie.

"Na możliwość dalszego niewielkiego wzrostu dynamiki zatrudnienia w II kwartale br. wskazywały też badania ankietowe realizowane przez inne ośrodki badawcze, przy nieznacznym wzroście prawdopodobieństwa stabilizacji poziomu zatrudnienia w pierwszej połowie br." - dodano.

Dynamika płac w gospodarce w IV kw. 2015 r. wzrosła do 3,2% r/r, tj. ponownie poniżej dynamiki obserwowanej w sektorze przedsiębiorstw (3,9% r/r). Przy niższej wydajności pracy skutkowało to nieznacznie wyższym niż przed kwartałem tempem wzrostu jednostkowych kosztów pracy (0,9% r/r wobec 0,6% r/r).

Struktura zatrudnienia w Polsce po 1989 uległa zasadniczym zmianom - wzrosła rola sektora usługowego i pracodawców prywatnych, a malała rola przemysłu, rolnictwa oraz pracodawców w sektorze publicznym (szczególnie przedsiębiorstw państwowych).

Teoria jako wyjaśnienie sugeruje międzysektorowe przepływy pracowników w stronę rozwijających się sektorów, likwidację stanowisk osób w starszym wieku oraz (samo)selekcję nowych roczników wchodzących na rynek pracy do sektorów rozwijających się. Analiza przepływów na rynku pracy wskazuje, że za rosnące znaczenie usług w polskiej gospodarce odpowiada głównie wejście na rynek pracy nowych roczników, podejmujących pracę przede wszystkim w usługach oraz pośrednio opuszczanie rynku pracy przez starsze roczniki, na trwale opuszczające miejsca pracy w przemyśle. Napływ nowych roczników oraz odpływ emerytalny były w całym okresie 5-7 krotnie większy niż przepływy międzysektorowe pracowników.

Czy wyczerpuje się dotychczasowa rezerwa wzrostu polskiej gospodarki - rosnąca liczba dobrze wykształconych młodych ludzi?

W ostatnich dwóch latach nastąpił dynamiczny wzrost wykorzystania zasobów pracy w polskiej gospodarce. Wzrosło zarówno zatrudnienie, jak i liczba przepracowanych godzin. Okazuje się jednak, że po raz pierwszy od 1995 roku wzrost nakładu pracy nie był związany z poprawą jego produktywności ("jakości" zasobu pracy). Z jednej strony to normalne, że w okresach lepszej koniunktury częściej szansę zatrudnienia otrzymują mniej produktywni pracownicy.

Skala spadku produktywności wskazuje jednak, że powodem może być także stopniowe wyczerpywanie się źródeł wzrostu z przeszłości - coraz lepszego wykształcenia i korzystnej struktury wieku pracujących.

NBP

Pobierz darmowy: PIT 2015