Coraz gorsza kondycja firm

O pogorszeniu sytuacji finansowej informowały same spółki, korygując podane wcześniej prognozy. Analitycy są zgodni - grono firm znajdujących się w trudnej sytuacji może się w ciągu kilku najbliższych miesięcy powiększyć.

- W długim terminie sytuacja spółek giełdowych może się w dalszym ciągu pogarszać. Sytuacji tej będą sprzyjać uwarunkowania makroekonomiczne, takie jak wzrost podatków pośrednich, kolejne podwyżki cen energii, gazu, wody czy innych czynników produkcji - komentuje dla PARKIETU Sebastian Buczek, doradca inwestycyjny ING BSK Asset Management (na fot.). Również Artur Szeski, dyrektor Departamentu Analiz i Doradztwa Inwestycyjnego CDM Pekao SA, uważa, że w najbliższym czasie nie należy oczekiwać poprawy sytuacji finansowej spółek giełdowych. - Na poprawę wyników można prawdopodobnie liczyć dopiero w połowie przyszłego roku - ocenia Artur Szeski.

Jeszcze w III kwartale 1996 r. udział spółek, które na poziomie netto zanotowały stratę, wyniósł 7,1%. W 1997 roku spadł do 5,7%. Sytuacja spółek giełdowych poprawiła się w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku, mimo trudności wywołanych kryzysem azjatyckim. Jednak już rok później liczba firm, które poniosły stratę na poziomie netto, wzrosła do 20,7%. Pogorszenie wyników finansowych zostało wtedy wywołane skutkami kryzysu rosyjskiego, który dla polskiej gospodarki okazał się bardziej bolesny niż azjatycki. Dla wielu polskich przedsiębiorstw wschodni rynek był bardzo ważny, więc nagła utrata możliwości sprzedaży w tamtym regionie sparaliżowała działalność sporej części spółek giełdowych.

Od 1998 roku następowało systematyczne zwiększanie liczby firm, które notowały straty na poziomie netto. W III kwartale 1999 roku udział takich spółek wzrósł do 27,4%, w 2000 r. zaś 29,4%. III kwartał bieżącego roku okazał się pod tym względem najgorszy w historii GPW - liczba spółek notujących straty przekroczyła 36% wszystkich firm, których akcje są notowane na warszawskim parkiecie. Zdaniem Artura Szeskiego, struktura firm, których akcje są obecnie notowane na GPW, znacznie się zmieniła. - Z pewnością przybyło tzw. czapek holdingów, które generują niskie przychody, ale ponoszą bardzo wysokie koszty prowadzonej działalności. Przybyło też spółek operujących w nowej technologii, które wykazują słabe wyniki finansowe - mówi dyrektor DAiD CDM Pekao SA.

Zdaniem Sebastiana Buczka, na problemy spółek nałożyło się wiele czynników. - Przede wszystkim mamy do czynienia ze spowolnieniem rozwoju gospodarczego, przez co zmalał popyt konsumpcyjny. Na gorsze wyniki firm w wielu przypadkach wpłynęły też zdarzenia jednorazowe, jak konieczność utworzenia rezerw. Z pewnością działalności gospodarczej nie sprzyjają wysokie podatki oraz towarzyszące temu wysokie koszty wytworzenia - uważa Sebastian Buczek. Artur Szeski podkreśla z kolei, że na gorsze wyniki w minionym kwartale wpłynęły w wielu przypadkach przeprowadzane procesy restrukturyzacyjne, a także wysokie stopy procentowe, które podnoszą koszty finansowania działalności.

Za obniżenie rentowności spółek winę ponoszą często ich zarządy, które nieumiejętnie radzą sobie z nowymi warunkami rynkowymi. - Najgorzej kultura zarządzania wygląda w przypadku firm o niewielkiej kapitalizacji. W przypadku największych giełdowych spółek jakość zarządzania jest coraz lepsza, ale czasami - jak np. w KGHM - istnieją czynniki (spadek cen miedzi), które warunkują pogorszenie wyników finansowych bez względu na działania podejmowane przez zarząd - wskazuje Sebastian Buczek.