Jak zapewnić rozwój dużych i transformujących się organizacji gospodarczych

Moderator: Prof. Stanisław Speczik, Prezes Zarządu KGHM Polska Miedź

Paneliści: Miao Gengshu, Senator Chińskiej Republiki Ludowej, Prezes China Minmetals Group

Dr Oleh Soskin, dyrektor Instytutu Transformacji Społeczeństwa, Ukraina; doradca prezydenta Kuczmy

Prof. Wang Yiming, Wiceprezes Akademii Makroekonomii przy Państwowej Komisji Rozwoju i Reform, Chiny

Prof. Evgeny Kchlybov

Stanisław Speczik

Na przykładzie KGHM Polska Miedź pokazał etapy transformacji dużego przedsiębiorstwa państwowego, które przed transformacją miało silną pozycję rynkową, było doinwestowane i wykorzystywało stosunkowo nowoczesne technologie. Kolejne etapy transformacyjne zawierały: analizę struktury kosztów, doraźne oszczędności, odchudzenie struktury organizacyjnej (wydzielenie jednostek autonomicznych), koncentrację na kluczowych jednostkach biznesu oraz podnoszenie rentowności. Przyszłe działania będą uwzględniać zmianę systemu pracy i wynagrodzeń tak, aby były one powiązane z wynikami ekonomicznymi. Wiele decyzji było niezwykle nowatorskich i odważnych. Mimo, iż transformację można uznać za udaną nie udało się uniknąć błędów. Do czynników ograniczających rozwój i pogarszających bilans transformacji należy zaliczyć: zbiorowy układ pracy, który wraz ze swoimi benefitami jest bardzo dużym obciążeniem; nieprzygotowane transakcje sprzedaży spółek zależnych, których jedynym celem było osiągnięcie korzystnego wyniku finansowe na koniec okresu rozliczeniowego, polityczność decyzji oraz koncepcja drugiej nogi, czyli dywersyfikacja i tworzenie drugiej kluczowej jednostki biznesu.

Miao Gengshu

Zwrócił uwagę na rolę otoczenia makroekonomicznego, a w szczególności sytuacji polityczno-ekonomicznej. W jego przekonaniu transformacja w Chinach wymusiła,

stworzenie nowej strategii, ciągłe doskonalenie kadry i systemów zarządzania,

stopniowe wprowadzanie przemian, stworzenie "zdrowej" kultury organizacyjnej w celu uniknięcie niekorzystnego wpływu zmian na zasoby ludzkie. Najważniejszym celem China Minmetals, firmy obecnie 6 razy większej od KGHM jest zwiększanie konkurencyjności. Organizacje ekonomiczne będące w trakcie procesu transformacyjnego powinny koncentrować się na: 1. kanałach dystrybucji; 2. klientach; 3. innowacyjności technologicznej; i 4. jakości świadczonych usług. Prezes Gengshu podkreślił także znaczenie firm doradczych w procesach transformacyjnych.

Oleh Soskin

Również skoncentrował się na aspektach makroekonomicznych. Na przykładzie Ukrainy wskazywał na niepożądane sytuacje patologiczne towarzyszące transformacji. Gwałtowny rozwój kapitalizmu na Ukrainie i prywatyzacja państwowych przedsiębiorstw spowodowała powstanie powiązanych politycznie, prywatnych grup kapitałowych. Dążą one do maksymalizacji zysku w krótkim okresie działając na szkodę państwa i rozwoju ekonomicznego.

Wang Yiming

Chińską receptą na transformację jest powolne, wybiórcze i sterowane przez państwo przekształcenie największych przedsiębiorstw w konsorcja. Gospodarka chińska wymaga zmian w niemal wszystkich aspektach, dlatego liderami przemian powinny być największe przedsiębiorstwa, których doświadczania pozwolą na płynne przejście mniejszych firm w strefę gospodarki rynkowej. Największym problemem tego modelu jest nieadekwatność wewnętrznych systemów zarządzania do takiej gospodarki.

Podsumowanie

Podsumowując prezes Speczik zwrócił uwagę na różnicę procesów transformacji w różnych środowiskach politycznych i kulturowych. Na przeciwnych biegunach znalazły się Chiny, w których dominuje model powolnych, sterowanych przez państwa i zarazem niezwykle skutecznych przemian; oraz takie kraje jak Ukraina i Rosja, które pomijając wiele etapów trasfromacji wkroczyły na ścieżkę gwałtownych przemian i nie mogły przez to uniknąć wielu błędów.