Stara Unia broni przywilejów

Parlament Europejski chce wyrównać szanse poszczególnych krajów unijnych w stosowaniu obniżonych stawek VAT. Mają to umożliwić zmiany w szóstej dyrektywie. Problem w tym, że nie wypracowano - jak do tej pory - jednolitego stanowiska. Co więcej, brakuje jednomyślności w zakresie proponowanych zmian.

Ciągle nie ma wiążących ustaleń w negocjacjach nad reformą unijnego VAT. Jeszcze nie zdecydowano, które z usług znajdą się w załączniku H szóstej dyrektywy określającym obniżoną stawkę VAT i czy w ogóle się znajdą. W dyskusji ścierają się dwa poglądy. Niektóre kraje członkowskie dążą do likwidacji odstępstw od stosowania przepisów szóstej dyrektywy na rzecz określenia ich wykazu w załączniku H do dyrektywy. Inne kraje nie zgadzają się na takie rozwiązanie. Obecnie załącznik H do szóstej dyrektywy stanowi wykaz towarów i usług, które mogą podlegać obniżonym stawkom VAT. Mimo że obniżone stawki mogą dotyczyć tylko konkretnych towarów i usług, to poszczególne kraje członkowskie zachowały lub uzyskały odstępstwa w stosowaniu preferencyjnych stawek.

Reklama

Obecny system obniżonych stawek VAT prowadzi do szkodliwej konkurencji podatkowej.

W przepisach szóstej dyrektywy istnieje przepis, który nakazuje krajom członkowskim stosowanie jednolitej stawki dla wszystkich towarów i usług na poziomie nie niższym niż 15 proc. W samej dyrektywie są jednak wyjątki określające, że Rada może upoważnić dowolne państwo członkowskie do stosowania obniżonych stawek. Na tej zasadzie państwa starej Unii zachowały preferencje dla tzw. usług pracochłonnych. Nadal obowiązuje szereg zwolnień przyznanych państwom, które przystąpiły do UE w tzw. drugiej fali rozszerzenia (Austria, Grecja, Finlandia, Portugalia, Hiszpania i Szwecja).

Z preferencji skorzystały też nowe kraje UE, które uzyskały okresy przejściowe na niektóre towary i usługi. Tak jest też w przypadku Polski. Mamy niższe stawki VAT na usługi gastronomiczne, budownictwo, książki, żywność i usługi związane z produkcją rolną. Niestety, preferencja obniżonej stawki VAT stosowana jest, jak na razie, tylko do końca 2007 roku.

Mniej zwolnień...

Zwolennicy likwidacji systemu zwolnień stoją na stanowisku, że jeśli nawet są one niezbędne, powinny w każdym wypadku - w interesie jednolitego rynku - mieć charakter tymczasowy. Zwolennicy tej tezy zauważają, że tylko nieliczne ze zwolnień ujęte są w dyrektywach zmieniających szóstą dyrektywę VAT, gdyż większość została zawarta w aktach przystąpienia nowych państw członkowskich. Zaletą więc propozycji zmian dyrektywy jest to, iż niejako wydobywa ona na światło dzienne wszystkie te zwolnienia niezależnie od podstawy, na której zostały przyznane. Niestety, jednomyślności w kierunku zmian nie ma.

...czy redukcja stawek

Niektóre kraje opowiadają się za rozszerzeniem listy zredukowanego VAT. Francja chce, aby preferencyjne stawki VAT zostały przyznane na usługi gastronomiczne oraz CD i DVD. Z tą propozycją nie zgadzają się jednak Niemcy, bojąc się zmniejszenia z tego tytułu wpływów do budżetu. Co prawda ostatnio Niemcy złagodziły swoje nieprzejednane stanowisko w tej sprawie, co - być może - będzie krokiem naprzód w trwających od dwóch lat negocjacjach nad reformą unijnego VAT. Warto też podkreślić, że jeśli np. usługi gastronomiczne nie znajdą się na liście usług, na które będzie można stosować obniżoną stawkę VAT, mogłoby to spowodować wzrost VAT w Polsce z 7 do 22 proc.

Polski rząd popiera projekt rozszerzenia załącznika H zawierającego listę towarów i usług o zredukowanych stawkach VAT. Będzie też dążył do poszerzenia załącznika H o ubranka dziecięce i internet. Rząd polski ma ponadto zabiegać o określenie procedur, które pozwoliłyby państwom obniżać w razie potrzeby stawki VAT na niektóre towary. Zaproponuje wprowadzenie specjalnej procedury przy stosowaniu obniżonej stawki na dany towar lub usługę. Jaki jednak ostatecznie kształt przyjmie reforma unijnego VAT, trudno w tej chwili powiedzieć.

Niektóre towary i usługi, które mogą podlegać obniżonym stawkom VAT zgodnie z szóstą dyrektywą
- Usługi wynagradzania w formie honorarium autorskiego należne pisarzom, kompozytorom i wykonawcom
- Produkty farmaceutyczne stosowane w lecznictwie, zapobieganiu chorobom oraz w kuracjach medycznych i weterynaryjnych
- Sprzęt medyczny, pomoce i inne narzędzia przeznaczone do rehabilitacji i leczenia niepełnosprawnych
- Dostawy wody
- Transport pasażerów i ich bagażu towarzyszącego
- Wstęp na przedstawienia do teatrów, cyrków, na targi, do parków zabaw, na koncerty, do muzeów, kin, na wystawy i podobne wydarzenia oraz miejsca o charakterze kulturalnym.

Bogdan Świąder

Anna Szreter-Morys, ekspert Centrum im. A. Smitha
Jest w interesie Unii, aby VAT był najbardziej zunifikowany. Likwidacja odstępstw powoduje uproszczenie przepisów, a tym samym i formalności podatkowych. Każdy wyjątek powoduje komplikacje i jest postrzegany jako niesprawiedliwy. Najwięcej problemów sprawiają, jak zwykle, wyjątki. Optymalnym rozwiązaniem byłaby jedna stawka VAT, która miałaby charakter powszechny. Likwidacja odstępstw na rzecz rozszerzenia wykazu towarów podlegających obniżonym stawkom jest więc krokiem we właściwą stronę. Tworzy to system bardziej sprawiedliwy dla wszystkich krajów członkowskich. Dla polskiej branży gastronomicznej umieszczenie usług gastronomicznych na liście towarów podlegających obniżonym stawkom byłoby korzystne, daje szansę na dłuższe jej stosowanie niż do tej pory, ponieważ odstępstwo jest przyznane tylko do końca 2007 r.

Dariusz Malinowski, wiceprzewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych
Z punktu widzenia interesu polskich przedsiębiorstw zdecydowanie uważam, że powinno być priorytetem, żeby w jak największym zakresie były obniżone stawki, szczególnie tam, gdzie stało się to już tradycją polskiego obrotu gospodarczego. Przyzwyczailiśmy się już do podstawowej stawki na materiały budowlane, ale jeśli chodzi o roboty budowlane, jestem zdecydowanie za stawką obniżoną. Na polskie warunki i przy polskich dochodach jestem zwolennikiem utrzymania jak najdłużej obniżonej stawki na żywność, bez względu na to, jaki byłby okres dostosowawczy - jednoetapowy czy dwuetapowy. Jednak nie sądzę, żeby poszczególne kraje miały aż tak odrębne procedury. Myślę, że to zmierza do utworzenia maksymalnie uniwersalnego dokumentu, który byłby do przyjęcia dla wszystkich krajów członkowskich.

Zbigniew Liptak, doradca podatkowy współpracujący z Baker & McKenzie Doradztwo Podatkowe
Obecne uprawnienia do stosowania obniżonych stawek VAT wynikają zarówno wprost z przepisów dyrektywy, jak również z bardzo wielu derogacji wynegocjowanych przez poszczególne kraje członkowskie. Obecny system prowadzi konsekwentnie do zaistnienia w wielu przypadkach szkodliwej konkurencji podatkowej, której konieczność wyeliminowania była przecież jedną z podstawowych podwalin harmonizacji VAT w krajach Wspólnoty. W tym względzie uporządkowanie zakresu stosowania obniżonych stawek VAT w poszczególnych krajach UE jest ze wszech miar pożądane. Z drugiej strony, może się okazać, że ceną za harmonizację, którą Polska będzie musiała ponieść, będzie rezygnacja z istotnych społecznie i politycznie derogacji (np. dotyczących żywności). Zważywszy że również inne kraje będą musiały uwzględnić podobne okoliczności, można przypuszczać, że wypracowanie racjonalnego kompromisu w powyższej kwestii będzie niezmiernie trudne.

Gazeta Prawna
Dowiedz się więcej na temat: Stawek | Parlament Europejski | VAT | stawki | towary | Bronia | pory
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy
Finanse / Giełda / Podatki
Bądź na bieżąco!
Odblokuj reklamy i zyskaj nieograniczony dostęp do wszystkich treści w naszym serwisie.
Dzięki wyświetlanym reklamom korzystasz z naszego serwisu całkowicie bezpłatnie, a my możemy spełniać Twoje oczekiwania rozwijając się i poprawiając jakość naszych usług.
Odblokuj biznes.interia.pl lub zobacz instrukcję »
Nie, dziękuję. Wchodzę na Interię »