Stawka VAT od montażu i demontażu rusztowań na rzecz wspólnoty mieszkaniowej

Najczęstszym beneficjentem tego rodzaju usług są wspólnoty mieszkaniowe. Niniejszy artykuł ma na celu dokonanie analizy odpowiednich przepisów ustawy o VAT w tym zakresie, ze szczególnym naciskiem na możliwość zastosowania preferencyjnej stawki podatku dla usług montażu i demontażu rusztowań.

W przypadku świadczenia usług montażu i demontażu rusztowań na rzecz wspólnoty mieszkaniowej, zastanowić należy się nad możliwością zastosowania 8% stawki podatku VAT na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy o VAT. Zgodnie z treścią tego przepisu, stawkę podatku 8% stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Tylko usługi tego typu objęte są preferencyjną stawką podatku.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się przy tym, zgodnie z art. 41 ust. 12a ustawy o VAT, obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych.

Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2 oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2 (art. 41 ust. 12b ustawy o VAT).

Analiza możliwości zakwalifikowania usług montażu i demontażu rusztowań jako usług objętych preferencyjną stawką VAT była przedmiotem licznych interpretacji organów podatkowych. W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 sierpnia 2013 r., znak IPPP3/443-398/13-4/KC analizowana była sytuacja, w której podatnik wykonywał działalność gospodarczą w zakresie usług montażu i demontażu rusztowań elewacyjnych przy obiektach budowlanych. Usługi te wykonywał z własnych narzędzi (rusztowań) oraz dostarczał przy pomocy własnych środków transportu. Dodatkowo podatnik zajmował się także dzierżawą rusztowań elewacyjnych.

W treści wniosku podatnik zajął stanowisko, iż mamy do czynienia w tym przypadku z usługą kompleksową, podlegającą opodatkowaniu stawką 8% podatku. W wydanej interpretacji organ stwierdził, iż "(...) usługi polegające na montażu i demontażu rusztowań jako wchodzące w skład usługi kompleksowej, polegającej na wynajmie rusztowań elewacyjnych powinny być opodatkowane podstawową stawką podatku VAT w wysokości 23%, tak jak główna usługa. Należy ponadto wskazać, że w rozpatrywanym przypadku na opodatkowanie świadczonych usług właściwą stawką podatku VAT nie będzie miał wpływu rodzaj obiektu przy jakim montowane i demontowane są rusztowania. Jak wskazano powyżej Wnioskodawca nie świadczy usług budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budownictwa mieszkaniowego (opodatkowane preferencyjną stawką podatku w wysokości 8%), lecz świadczy kompleksową usługę najmu rusztowań elewacyjnych, w skład której wchodzi montaż i demontaż rusztowań."

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 4 grudnia 2013 r., znak ILPP2/443-864/13-4/AD analizowana była kwalifikacja podatkowa usług związanych z wynajmowaniem rusztowań na budynkach mieszkalnych i niemieszkalnych wraz z montażem i bez montażu. W wydanej interpretacji organ wyraźnie stwierdził, iż "(...) Wnioskodawca nie świadczy usług budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budownictwa mieszkaniowego (opodatkowane preferencyjną stawką podatku VAT 8%), a także nie świadczy usług konserwacyjnych lecz świadczone przez Spółkę usługi są odrębnymi usługami polegającymi tylko na wynajmie rusztowań na budynkach mieszkalnych i niemieszkalnych wraz z montażem lub bez montażu (w zależności od zamówienia), do których nie mają zastosowania preferencyjne stawki podatku VAT."

Do identycznych wniosków w zakresie usługi polegającej na wynajmie oraz montażu i demontażu rusztowań dochodzą sądy administracyjne. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 grudnia 2015 r., sygn. I FSK 1002/14 wyraźnie potwierdza, iż "Nie można potraktować jako usługi kompleksowej czynności wykonanych przez spółkę wraz z wykonaną przez inny podmiot usługą termomodernizacyjną."

Dodatkowo, jak stwierdza NSA w wyroku z dnia 1 października 2015 r., sygn. I FSK 907/14 "Sama usługa montażu czy też instalacja poszczególnych towarów nie może być traktowana jako remont lub modernizacja. Dopiero przy uwzględnieniu efektu dokonanych czynności, w wyniku których podnosi się bądź też przywraca poprzedni stan faktyczny czy wartość użytkową substancji obiektu budowlanego lub jego części, usługę taką można traktować jako usługę budowy, remontu, modernizacji lub przebudowy, o których mowa w ustawie. Jeśli zaś brak jest owej korelacji między wykonanymi usługami a wartością użytkową obiektu budowlanego jako takiego nie mamy do czynienia z remontem, modernizacją itp. obiektu budowlanego w rozumieniu art. 41 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), a zatem stawka 8% nie może znaleźć zastosowania. Rodzaj montowanego towaru ma podstawowe znaczenie, albowiem tylko takie roboty montażowe, których przedmiotem są elementy obiektu budownictwa mieszkaniowego objęte społecznym programem mieszkaniowym (a nie montaż składników wyposażenia, w jakie zwyczajowo wyposaża się lokale mieszkalne), uprawniają do zastosowania 8% stawki podatkowej podatku od towarów i usług w odniesieniu do świadczonej usługi."

Mając na uwadze powyższe wnioski wynikające z orzeczeń sądów oraz interpretacji organów podatkowych, świadczenie usług montażu i demontażu rusztowań na rzecz wspólnot mieszkaniowych nie będzie podlegać opodatkowaniu preferencyjną stawką podatku VAT.

Mateusz Kozieł, Jarosław Włoch

Departament Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie

^{Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.}