Firma w domu - co z VATem?

Wielu podatników VAT, z uwagi na rodzaj wykonywanej działalności, decyduje się na jej prowadzenie we własnym mieszkaniu. Dlatego też mogą pojawić się wątpliwości dotyczące odliczania VAT od wydatków związanych z utrzymaniem części mieszkania, wykorzystywanej na potrzeby działalności gospodarczej.

Jak wiemy podatnik VAT, co do zasady, ma prawo do odliczenia VAT w takim zakresie, w jakim towary i usługi wykorzystywane są przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o VAT - Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.). Kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot określonych w fakturach otrzymywanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów lub usług czy potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego.

Zatem czy podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą we własnym mieszkaniu ma prawo do odliczania VAT od wydatków związanych z zakupem usług telekomunikacyjnych, energii elektrycznej, odprowadzania ścieków itp.?

Reklama

Wydatek musi być kosztem

W art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT ustawodawca zastrzegł, że podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia VAT od zakupu towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Nie dotyczy to jednak przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego. Oznacza to, że podatnik prowadzący działalność we własnym mieszkaniu ma prawo odliczać VAT jedynie od tej części wydatków związanych z utrzymaniem mieszkania, która stanowi koszt uzyskania przychodu.

Wydatki związane z bieżącą eksploatacją mieszkania, w którym przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą, zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów na zasadach ogólnych wynikających z art. 22 ust. 1 ustawy o pdof (Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów z wyjątkiem wydatków wymienionych w art. 23 ww. ustawy. Wydatki ponoszone na działalność prowadzoną w mieszkaniu jako niewymienione w art. 23 ustawy, mają status wydatków ponoszonych w celu osiągania przychodów. Jednocześnie przedsiębiorca musi pamiętać o tym, że koszt uzyskania przychodów stanowić będą te wydatki, które dotyczą wyłącznie tej części mieszkania, w której prowadzona jest działalność. Podatnik obowiązany jest zatem do dokumentowania wydatków w taki sposób, aby możliwe było oddzielenie wydatków służących zaspokojeniu potrzeb rodziny od kosztów związanych z prowadzoną działalnością. Koszty te można rozliczać w oparciu o wskaźnik udziału powierzchni zajętej na cele działalności gospodarczej do ogólnej powierzchni nieruchomości.

Remont mieszkania

Również w przypadku odliczania VAT od wydatków remontowych przede wszystkim należy ustalić czy będą one stanowiły koszt podatkowy. Podatnik będzie mógł je zaliczyć do kosztów, jeżeli spełniają one warunki określone w art. 22 ustawy o pdof. Należy więc uznać, że będą one stanowić koszty pod warunkiem wykonywania prac wyłącznie w pomieszczeniu wykorzystywanym na potrzeby działalności gospodarczej. Oznacza to, że zakup materiałów i usług związanych z remontem musi dotyczyć wyłącznie tej części lokalu mieszkalnego, w którym prowadzona jest działalność. Do kosztów można tu zaliczyć wydatki w pełnej, faktycznie poniesionej wysokości.

Na kogo faktura VAT?

Aby podatnik miał prawo do odliczania VAT, faktura musi być wystawiona na jego imię i nazwisko. Nie może to być faktura wystawiona na małżonka. Na fakturze muszą widnieć dane tego z małżonków (podatnika VAT), który w mieszkaniu prowadzi działalność gospodarczą. Przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie m.in. wystawiania faktur VAT (Dz. U. nr 95, poz. 798 ze zm.) określają, jakie dane powinna zawierać prawidłowo sporządzona faktura VAT.

Przy czym istotne jest to, aby faktura dokumentująca wydatki związane z utrzymaniem mieszkania, ponoszone przez podatnika prowadzącego w nim działalność gospodarczą, zawierała dane tego podatnika zgodne z danymi podanymi przez niego w zgłoszeniu rejestracyjnym VAT-R . Jeżeli więc faktura zawiera prawidłowe dane nabywcy, uprawnia podatnika do odliczania VAT oczywiście w takim zakresie, w jakim nabywane towary czy usługi wykorzystywane są do czynności opodatkowanych.

Termin odliczenia

Podatnik prowadzący działalność w mieszkaniu ma prawo do odliczenia VAT od wydatków, które mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. W praktyce oznacza to, że podatnicy mają prawo do odliczenia VAT od zakupu np. energii elektrycznej, ciepła, wywozu nieczystości, jednak na podstawie ustalonej proporcji.

Jeżeli zatem np. licznik zużycia energii elektrycznej zainstalowany jest w mieszkaniu, w którym oprócz prowadzonej działalności gospodarczej podatnik realizuje potrzeby życiowe własne i rodziny, musi on wyodrębnić część energii zużytej na potrzeby własne od energii zużytej na potrzeby prowadzonej działalności. Jeśli nie jest możliwe zainstalowanie odrębnych liczników energii, pozostaje metoda szacunkowa, która umożliwi podział zużycia energii i ustalenie części podatku VAT, która podlegać będzie odliczeniu.

Warto tu również nadmienić, że prawo do odliczania podatku VAT od zakupu tzw. mediów (np: energii elektrycznej, usług telekomunikacyjnych) powstaje w rozliczeniu za okres, w którym przypada termin płatności, pod warunkiem, że faktura zawiera informację jakiego okresu dotyczy.

Przykład

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w mieszkaniu. Obliczył on, że powierzchnia przeznaczona na prowadzenie działalności stanowi 20% ogólnej powierzchni mieszkania. Podatnik otrzymał w dniu 20 kwietnia 2007 r. fakturę dokumentującą zakup energii elektrycznej na kwotę netto 500 zł, podatek VAT 110 zł, z terminem płatności na 7 maja 2007 r. Zatem ma prawo do odliczenia VAT w kwocie odpowiadającej 20% ogólnej wartości VAT, jaki wynika z faktury, tj. 22 zł. Prawo to przysługuje mu w rozliczeniu za maj (miesiąc, w którym przypada termin płatności) lub czerwiec 2007 r.

Przy czym należy pamiętać, że sytuacja wygląda nieco inaczej w przypadku odliczania podatku naliczonego VAT w związku z zakupem usług telekomunikacyjnych (jeżeli nie ma wyodrębnionego numeru telefonu do działalności gospodarczej). Podatnik bowiem w takim przypadku powinien dysponować billingiem rozmów telefonicznych. Na jego podstawie należy wyodrębnić z rachunku rozmowy wykonywane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. W ten sposób określi więc wartość usługi telekomunikacyjnej od jakiej przysługuje mu prawo do odliczenia VAT.

Aleksandra Węgielska

Dowiedz się więcej na temat: faktura | firma | odliczenia | podatnik | odliczania | VAT | W.E. | mieszkanie | wydatki
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy
Finanse / Giełda / Podatki
Bądź na bieżąco!
Odblokuj reklamy i zyskaj nieograniczony dostęp do wszystkich treści w naszym serwisie.
Dzięki wyświetlanym reklamom korzystasz z naszego serwisu całkowicie bezpłatnie, a my możemy spełniać Twoje oczekiwania rozwijając się i poprawiając jakość naszych usług.
Odblokuj biznes.interia.pl lub zobacz instrukcję »
Nie, dziękuję. Wchodzę na Interię »