Listopad może być gorszy
Październikowe silne odbicie WIG20 po wcześniejszym spadku poniżej 1000 pkt., biorąc pod uwagę czas trwania oraz zasięg, jest niemal identyczne jak odbicie z 1998 r. Co ciekawe, podobne są jego długość i czas trwania.
Poprzednio również mieliśmy kryzysową sytuację polityczno-gospodarczą na świecie, łącznie z objawami globalnej recesji. WIG20 w listopadzie 1998 r. spadł z 1324 pkt. do 1079 pkt., korygując wcześniejszy silny ruch w górę. W grudniu znowu piął się do góry, by na początku stycznia przekroczyć 1400 pkt. Jest wielce prawdopodobne, że możemy powtórzyć ten scenariusz.
Zarówno w 1998 r., jak i w 2001 r. silne fale spadkowe rozpoczęły się w okresie wakacji. Natomiast dno późniejszej bessy w obu przypadkach indeks wyznaczył na początku października ? odpowiednio 971 pkt. (8.10.1998 r.) i 990 pkt. (3.10.2001 r.). Potem następowało gwałtowne odreagowanie. W 1998 r. w ciągu miesiąca (do 2.11.1998 r.) indeks zyskał 36%, a w br. (do 29.10.) zdołał odrobić 30%.
Bardzo interesująco wypada porównanie sytuacji gospodarczej na świecie. Czytając nagłówki gazet można odnieść wrażenie, że koniunktura poprzedzająca kryzys na rynkach zagranicznych i w Polsce w 1998 r. i w 2001 r. była niemal identyczna, choć nikt przed trzema laty nie przewidywał ataku na WTC.
Już na początku sierpnia 1998 r. korespondent PARKIETU z Nowego Jorku donosił w artykule ?USA zwalniają tempo? o ogłaszaniu przez największe koncerny niższych, niż się spodziewano, prognoz zysków. ?Kłopoty gospodarcze Azji przeniosły się na amerykański rynek poprzez znaczne zmniejszenie popytu na towary produkowane w USA. Wzrost gospodarczy jest coraz mniejszy? ? pisał. Kilka tygodni później nastąpiła dewaluacja rubla i kryzys finansowy w Rosji, co pogłębiło bessę na światowych giełdach.
Na początku września 1998 r. media donosiły o krachu na Wall Street i głębokiej przecenie na GPW. ? Spadek Dow Jonesa o ponad 500 pkt. wywołał szok. Wielka masowa wyprzedaż ? jeszcze czegoś takiego nie było ? mówili maklerzy po zamknięciu giełdy 1 września 1998 r. ?Nie było kupujących, wszyscy sprzedawali? ? informował Parkiet.
Lipiec i sierpień 2001 r. to podobny zalew złych informacji. Tak jak w 1998 r. jako główne powody spadków światowych indeksów do poziomów najniższych od ponad dwóch lat wymieniane były coraz większe obawy przed wystąpieniem globalnej recesji oraz perspektywy słabych wyników finansowych największych spółek. Szalę negatywnych informacji przeważył atak terrorystyczny na WTC (11.09.01), doprowadzając do ponad 7-proc. spadku Dow Jonesa 17 września 2001 r. Obecnie kryzys rosyjski zastąpiło widmo kryzysu finansowego w Argentynie.
Jednak, podobnie jak w 1998 r., zarówno indeksy zagraniczne, jak i WIG zdołały odbić się od dna, mimo że brak było ku temu silnych fundamentalnych podstaw. Duża dziura budżetowa, świat u progu recesji, wojna w Afganistanie z pewnością nie skłaniały kilka tygodni temu do inwestowania w akcje. Z drugiej strony, wysoka skala obrotów na ostatnich sesjach świadczy o zaangażowaniu na GPW znacznego kapitału ze strony inwestorów instytucjonalnych. Nadzieję na dalszą poprawę koniunktury daje także systematyczne obniżanie stóp procentowych przez RPP i zapowiedź uprzywilejowania przez fiskusa zysków ze sprzedaży akcji w 2002 r. w stosunków do innych dochodów kapitałowych.
Czy w listopadzie WIG20 straci na wartości? W dużym stopniu odpowiedź na to pytanie będzie zależała od trzech czynników: październikowego deficytu obrotów bieżących, wielkości PKB w III kwartale i poziomu inflacji. Pierwsze dwa wskaźniki były na tyle słabe przed dwoma laty, że negatywnie odbiły się na listopadowej koniunkturze giełdowej w 1998 r. Nie sądzę, by teraz było inaczej, tym bardziej że nadal nie widać jakichkolwiek objawów ożywienia gospodarczego w Polsce.
