Globalne rezerwy walutowe. Gdzie jest Polska?

Spadek globalnych rezerw walutowych w ciągu ostatniego roku - z 12 bln USD do 11,4 bln USD wg danych MFW (baza COFER) - i równoległy wzrost udziału dolara w aktywach rezerwowych - z 60,8% do 64,1% - były wywołane głównie przez aprecjację dolara. Globalne rezerwy walutowe - po oczyszczeniu z wahań kursowych - wzrosły o 0,7% w ciągu ostatniego roku - w porównaniu do spadku o 4,4% w ujęciu nominalnym (w USD). Różnica odzwierciedla głównie efekty wyceny związane z ruchem kursu walutowego EURUSD (patrz wykres dnia).

Na poziomie poszczególnych krajów trendy rezerw walutowych są wyraźnie zróżnicowane: w Indiach, Korei Płd., Polsce, Izraelu i Czechach silnie rosną, podczas gdy Indonezja, Węgry, Meksyk i RPA są najsłabsze wśród rynków wschodzących pod względem akumulacji rezerw walutowych.

W Polsce efekt kursowy wyceny rezerw jest większy niż w innych krajach wschodzących, gdyż udział innych niż USD walut w rezerwach jest wyższy. Według danych MFW, udział dolara w globalnych rezerwach wynosi ok. 60% vs. 36% w Polsce (odpowiednio 40% oraz 64% udziału rezerw w walutach innych niż USD, por. tabela na marginesie). Różnica ta może być fundamentalnie uzasadniona przez odmienną strukturę walutową handlu zagranicznego między Polską a krajami badanymi przez MFW, które większość obrotów handlowych denominują w USD, a mniej w EUR.

W konsekwencji efekty zmian kursu EUR/USD będą silniejsze w przypadku Polski. Dekompozycja tempa wzrostu rezerw dla Polski sugeruje, że gdyby nie efekt zmian wyceny wywołany zmianami kursu walutowego, rezerwy walutowe - wyrażone w USD - mogłyby być o 12,7% wyższe (czyli o 12,1 mld USD), ale ich wartość została obniżona w ciągu ostatniego roku przez aprecjację dolara amerykańskiego, co skutkowało niższą wyceną aktywów denominowanych w innych walutach niż dolar USA. NB.

Z tego samego powodu rezerwy walutowe Polski wyrażone w EUR przeceniają efekty akumulacji (por. wykres poniżej). Wartość globalnych rezerw walutowych rosła do 1q2015 dzięki m.in. spadkowi stóp procentowych na świecie, który "pompował" ceny obligacji. Trend ten uległ odwróceniu w 2q2015 wraz ze wzrostem rentowności papierów skarbowych na większości rynków.

Zdecydowana poprawa salda rachunku obrotów bieżących (CAB) w Polsce w ciągu ostatniego roku - częściowo zneutralizowana przez słabsze saldo rachunku finansowego (FAB) - jest głównym driverem akumulacji rezerw.

W ostatnich 12 miesiącach saldo CAB poprawiło się o 0,9% PKB (z -1,0% PKB do -0,1% PKB), a saldo FAB pogorszyło o 1,9% PKB (z +1,0% do -0,9%), spadając poniżej zera po raz pierwszy od 10 lat. Na pogorszenie salda FAB złożyły się m.in. inwestycje w akcje zagranicą, które wg NBP częściowo wiążą się z nabywaniem zagranicznych akcji przez OFE.

W przeciwnym kierunku oddziałuje napływ kapitału zagranicznego do Polski na rynek akcji i obligacji, szczególnie silny w 1q (wg NBP azjatyckie banki centralne były jednymi z najbardziej aktywnych nabywców obligacji).

Zespół Analiz Makroekonomicznych